AKSARAY YÖRESİNDE MUTFAK EKİPMANLARI
Aksaray’da gıdalarm muhafaza edilmesi için bez torbalar, camdan kavanozlar, tahtadan mamul kutu ve sandıklar, topraktan yapılan küpler, çeşitli şişe ve bidonlar ile benzer ekipmanlar kullanılır. Ayrıca ince ağaç dallarından, buğday saplarından ve sazlardan farklı yöntemlerle örülerek hazırlanan sele, sepet ve sini gibi araçlar taşıma, sunum ve muhafazada tercih edilir. Siniler yemek masası olarak kullanılmaktadır. Geçmişte odun yakılarak ısıtılan kuzine, tandır ve ocak yemek pişirme ile ısıtma için de sıklıkla tercih edilmekteydi. Ancak zamanla gaz, tüp ve elektrikli cihaz yaygınlığı kullanım sıklığını azaltmıştır. Toprak, bronz, bakır ve demirden mamul tencere, sac ve tavalar yemek pişirmede geçmişte daha sık kullanılıyorken günümüzde paslanmaz çelik ve teflon gibi materyallerden üretilenler yaygınlaşmaktadır. Geçmişte ocak ve tandıra pişirme kabı yerleştirmek için sacayağı kullanılmaktaydı. Günümüzde ise gazlı veya elektrikli ocaklar zaten pişirme ekipmanmın doğrudan yerleşebileceği şekilde üretildiğinden gerek duyulmamaktadır. Tandır, toprak ile hazırlanan çamurdan üretilen üst tarafı açık kuyu benzeri bir fırın ocaktır. Yakacak malzeme tandırın dibinde bulunur. Yakılan malzemenin dumanı çıktığı ve tandır iyice kızdığı vakit pişirme kabı yerleştirilir ve üzeri kapatılarak pişirilir. Ayrıca aynı tandırda “tandır ekmeKöyümüzde yufka ekmek yapılışıği”’ alt başlığında hazırlanın anlatılan ekmek de pişirilir. Bir de tandırın yan tarafı açık üzeri kapalı olan türü de mevcuttur. Bu gibi tandırlarda tepsi içerisinde pişirme yöntemleri uygulanır. Tahta ve metalden kaşık ve kepçeler, karıştırmak ve tencereden servis tabaklarına ve oradan kişisel tabaklara yemeği aktarmak için kullanılır. Farklı şekil ve büyüklüklerdeki bıçaklar kesme ve parçalama amacıyla mutfaklarda bulunur. Havan ile ezme işlemleri, et tahtasında et dövme ve kıyma işleri, et tokmağı ile düzeltme, inceltme ve ezme işleri gerçekleştirilir. Dönemimizde çırpıcı, karıştırıcı ve doğrayıcı gibi elektrikli mutfak ekipmanları da önemli oranda yaygınlaşmıştır (Çıtak, 2008, s. 36, 37; Koçak & Ceylan, 2006, s. 21, 22).
