Yetiştirilmesi kolay olan sarımsak, hem yemeklerinizin lezzetlenmesi hem de sağlığınız için sebze bahçelerinin vazgeçilmezidir! Yaz aylarında hasat için sonbahar veya ilkbaharda ekilir. Sebze bahçesinde nasıl yetiştirileceğini öğrenin.
Sarımsağın tanımı ve kökeni
Sarımsak Kuzey Yarımkürenin kuru ve dağlık bölgelerinden gelir. Soğan ve soğancıklar (=baklalar), 60 cm uzunluğunda, doğrusal gri-yeşil yapraklı tutamlar oluşturur. Ortaya çıkmasına izin vermiyoruz ama çiçekler yazın çıkıyor. Küçük beyaz çanlara benzer şekilde, güzel küreler oluşturan şemsiyeler halinde gruplandırılmışlardır. Yaygın sarımsak 0,80 ila 1 m yüksekliğinde ve 25-30 cm genişliğindedir.
Allium türleri ve çeşitleri
Allium cinsi yaklaşık 700 tür soğanlı ve rizomatoz çok yıllık bitki içerir. Çeşitleri renklerine göre ayırıyoruz, işte bir seçim:
- Mor sarımsak: ‘Germidour’, ‘Valdour’, ‘Violet de Cadours’;
- Beyaz sarımsak: ‘Blanc de Lomagne’, ‘Jolimont’, ‘Messidrome’, ‘Thermidrome’ (sonbahar çeşitleri);
- Pembe sarımsak: ‘Rose de Lautrec,’ Rose d’Auvergne’, ‘Edenrose’, ‘Fructidor’, ‘Printanor’ (bahar çeşitleri).
Güçlü aromasının farkında olsak da sarımsak çok yıllık süs bitkisi olarak da yetiştirilir. Mükemmel geometriye sahip çiçeksi küreleri, silindirik, dik ve grafiksel bir gövdenin üzerinde yer alıyor. Uzun ömürlü bitkiler, otlar ve çalılardan oluşan bir yatakta harika çalışırlar. Çiçek rengi mor, beyaz, pembe, kızıl, sarı, kremsi maviden leylak rengine kadar değişir. Süs sarımsak çeşitleri arasında boyu 1,50 m’ye ulaşan Allium giganteum , altın sarısı çiçekli Allium moly ve bordo kırmızısı çiçekli Allium ‘ Red Mohican’ yer alır .
Sebze bahçesine sarımsak ekimi
Nereye ekilir?
Sarımsak yetiştirmek zor değil, her türlü toprağa uyum sağlıyor! Ancak nemden korkuyor. İyi drenajlı toprakta güneşli bir yer bunun için idealdir. Hardy, -15° C’ye kadar donlara dayanıklıdır. Toprağınız çok nemliyse ekim sırasında kum eklemeniz gerekecektir.
Ne zaman ve nasıl ekilir?
Sonbaharda (Ekim-Kasım) veya kış sonunda (Şubat-Mart).
- Yüzey toprağını hafifçe sıkıştırmak için ekim alanını kazıyın
- 3 cm derinliğinde çift sayılarda oluklar kazın
- Karanfilleri her 10 cm’de bir karıktan diğerine kademeli olarak ekin. Ucu yukarı doğru yerleştirdiğinizden emin olun.
- 2 cm toprakla örtün ve hafifçe paketleyin.
- Ampullerin çürümesini görme riski nedeniyle sulamaya veya gübreye gerek yoktur.
Kültürel dernekler
Sarımsak havuç, pancar, çilek, domatesin yanı sıra patates, rezene ve marulla da uyumludur . Öte yandan lahana , fasulye, bakla ve bezelyenin yakınına koymaktan kaçının .
Röportaj
Sarımsak fazla bakım gerektirmez. Ampulün yerden çıktığını görürseniz, iyice gömülü kalması için onu yığın haline getirin (yani gövdenin tabanı etrafında bir tümsek oluşturun). Kuraklık durumları dışında gübre veya su ilavesine gerek yoktur. Böyle bir durumda toprağı ıslatmadan tazelemek için hafif su eklediğinizden emin olun.
Hastalıklar ve zararlılar
| Hastalıklar ve zararlılar | Belirtiler | Önleme ve tedaviler |
| Beyaz çürük | Ampulün yüzeyinde beyaz yün ve küçük sklerotlar (siyah misel filament kümeleri) | Etkilenen parçaları yırtın ve yakınMahsulleri normalden daha uzun süre döndürün |
| Botrytis | Çürük ampul, yumuşak görünüm, kahverengi renk | Substratı özellikle gübre gibi taze organik maddelerle aşırı zenginleştirmekten kaçının. |
| Sarımsağın yeşil çürüklüğü | Çiçek soğanları ve soğancıklarda yeşilimsi mavi tüyler oluşturan küfler | Sadece kuru olanları tutmak için hasattan sonra ampulleri iyice kurulayınEtkilenen ampulleri dışarı çekinSonbaharda, toprak hala sıcakken çok erken ekim yapmaktan kaçının, çünkü bu, bu hastalığın ortaya çıkmasını teşvik eder. |
| Fusarium solgunluğu | Bazal yapraklardan geriye ölüm, soğan seviyesinde köklerde soluk kahverengiden kırmızıya kadar çürük beyaz miselyum bazen görülebilir | İyi drenajlı toprağa ekin ve sarımsağı aynı yere dikmeden önce en az 4 yıl bekleyin. |
| Sarımsak geç yanıklığı | Yapraklarda yeşil lekeler daha sonra kahverengiye dönüyor | Önleme için at kuyruğu kaynatma spreyiBordeaux karışımını son çare olarak uygulayın |
| Sarımsak pası | Yapraklarda turuncu püstüller | Önleme için at kuyruğu kaynatma spreyiBordeaux karışımını son çare olarak uygulayın |
| Soğan sineği | Bitkilerin sararması, yaprakların solması, soğanların çürümesi, beyaz kurtçuklar | Etkilenen ampulleri çıkarınKışın toprağı kazı ki kuşlar solucanları yesin |
Hasat ve koruma
Karanfillerinizi sonbaharda ektiyseniz hasattan 8-9 ay önce bekleyin. İlkbahar ekimleri hasat edilmeden önce 4-5 ay bekleyecektir. Yaprakların sararmaya başladığını gördüğünüzde bunun iyi bir zaman olduğunu anlayacaksınız ; eğer bu yavaş oluyorsa, sapları yere koyun. Ampulleri çıkarın ve birkaç gün boyunca bir sandık içinde tam güneşte kurumaya bırakın. Hastalıklara yol açan nemli alanlar yaratmamak için üst üste gelmemesine dikkat edin. Sarımsakları havalandırılan, kuru bir odada ve ışıktan uzakta saklayın. Kuru yaprakları örerek asabilir veya kasalarda saklayabilirsiniz.
Çarpma
Sarımsak başları (soğanları) birden fazla karanfilden (bakla) oluşur. Sonbaharda yeniden ekebileceğiniz birkaç baklayı saklayın; diğerleri tüketilebilir!
