578 Iğşamak =sabit bir cismin zamanla yerinden oynaması.örn:bizim yiğenin dişleri ığşıyomuş yazzık
579 Iğşamak =Sallanmak , oynamak
580 Ilgamak =Koşmak
581 Ilıngaç =Bebek uyutma salıncağı.
582 Irah =Uzak
583 Irahı =Rakı. örn:ırahıyı içe içe zerhoş olmuş ortaya yığılıp galmış maovv ne olacak kele
584 Irahmatlık =Irahmatlık:rahmetli ölen kimse için. örn:ırahmatlık gara gocanın bi paltası vardı elinden atmazdı ledami
585 Irbık =İbrik
586 Irgalamak =Sallamak , silkelemek
587 Irgat = İsci genellikle memleketimizde imece usulinde calisilir
588 Irgat = Günlükleşerek (keşşikleşme)veya para karşılığı tarlada çalıştırılan işçiler. Ör : Irgatlar olmasaydı burçaklar acaba el ile yolma nasıl biterdi. Gelinler burçak tarlasında kaynanalar ile nasıl da yaka paça olmuşlardır.
589 Işgın = Budanan bitginin yeni sürgünü,
590 Işkın = Baharda üzüm bağlarının dallarının ucunun taze ikenki hali. ekşili bir tadı olup salatanıza lezzet katar.
591 İbik = Kanatli hayvanlarin gagasi
592 İbrih = Testiye benzeyen, testiden küçük su kapları
593 İçi gıyılmak = Mide ekşimesi.
594 İdare = İdare lambası
595 İfrit = Şeytan iblis cin gibi varlıklar için söylenir.örn:gitme oğlum oruya ifrit gaynar orası
596 İğdiş = Erkekliği alınmış
597 İğmenmek = Utanmak, çekinmek.
598 İhi = şte.
599 İkrah etmek = Bıkmak, nefret etmek
600 İlahna = Lahana
601 İlazım = Lazım
602 İlenmek = Beddua etmek, birisine kızarak kendi kendine konuşmak
603 İleze = Pantolonlarda kemerin takıldığı köprüdür. Kemer ilezelerden geçirilir.
604 İlimanduzu = limon tuzu. örn:göğüş iliman duzunu virele
605 İlin udunda = Bir kadının ellerde başka bir aileye ait olması ve beyinin emrinde olası. örn:naciye bacıı o nedisin kele o da ilin udunda gelemez bu bayram vaşşş
606 İlmaber = İkametgah belgesi.örn:hatsenin menderesten ilmaber alacam gene dolmuşla nereye gitmiş yav
607 İmbal = Kağnı veya çift sürmede hayvanın hızlı gitmesi için dürtlemek için kullanılan uzun deyneğin ucundaki çivi
608 İnne = İğne
609 İpdilla = Öncelikle. Örn. İptilla bi abdest al hele.
610 İptiki = Önceki, bir önceki,bundan önce Ör: İptiki mahsul, daha sonraki yetiştirilen mahsullerden daha verimli ve daha elverişli oluyor
611 İptilik etmek = Özellikle küçük yaşlardaki çocuklara dönük kullanılır. Bir aile bir başla Aileyi ziyarete gidince çocuğun karnı tok olmasına rağmen yada gerçekten aç olmasından dolayı yiyecek bir şey istediğinde çocuğa verilen cevaptır. “ipdilik etme!”
612 İreçil = Reçel
613 İrelde = İleride
614 İreyis = Reyis
615 İrikmek = Çocuklar açısından , şimarmak . Ör: “İt irikince dağa kmar yağar”
616 İriyhan = Reyhan çiçeği, kokulu
617 İriyhan = Reyhan
618 İrlik =Ramazan ayındaki oruç tutmak için gece belirli bir vaktinde yemek için (Sahur vakti) kalkmak. Ör : Altı yaşındaki Nergiz oruç tutmak için hem irliğe kalktı, anne babası ile yemek yedi. Hem de o sabah öğle olmadan orucunu açtı. Çünkü onun için iftar vakti öğle saatlerine denk geliyordu
619 İrmanı =Ermeni, yafıdı:yahudi, örn.irmanının sıpası bizim elmalığa dalmış yafıdının gunnadığı
620 İsiran =Hamur yogurma işleminde hamur bezisi tutarken (yaparken), hamuru kesmede kullanılan spatila gibi araç.
621 İskarbin =Erkeklerin takim elibisenin altina giyinen ayakabi
622 İstek etmek =Akrabası almanyada olanların alman resmı makamlarınca hazırlanan bır belgeyle bir yakınını almanyaya davet edıp vize işlemini halletmesi gibi sanırım. örn:iskendere istek gondermiş abisi aşır
623 İşleme =Yine yapılan dantel tarzı işe işleme denir.örn:fatmanın yaptığı işlemede ne gözel bacı
624 İşlik =Mintan Gömlek
625 İşmar =İşaret ( Gözle işaret ), vücudun çeşitli organları ile yapılan işaret
626 İt dirseği =Gözde sivilceye benzer oluşan şişlik.
627 İtburnu =Kuşburnu bitkisi. Örn:itburnunun içinde gıl bol olur
628 İtdirsaağ =Gözde çıkan arpacık hastalığı.örn:amoov gozunde itdirsaağ mi çıktı.gözde sivilceye benzer oluşan şişlik
629 İvez =Küçük sinek
630 İyeğ =Törpü . örn:tırpanın ağzını iyeğlemiş
631 Kab gacah =Mutfak malzemeleri
632 Kabala =Toptan,hepsini ör:üzümü kabala alsam kaca verirsin
633 Kabir =Mezar
634 Kafakağıdı =Nüfus cüzdanı
635 Kağnı =İki tekerlekli, tekerlekleri tek parça, dingili tekerlekle birlikte dönen öküz arabası:
636 Kak =(Gak): Meyve kurusu.
637 Kalbır =Kalbur
638 Kalesiz =Vurdum duymaz, gamsız
639 Kamçı =Katır çiftinde katıra yürümesi için vurulan sopa.
640 Kamgak =Ağaç kabuğu
641 Kanara =Orda burda yallanan. Başıboş sahipsiz
642 Kanırtmak =Bükmek. örn:gapiyi Ganirmiş Da Girmiş Hirhiz Bacim
643 Karalanak =Kapıdaki kilidi, sürgülemek, kilitlemek
644 Karatohum =Sogan tohumu
645 Karık =Bağ ve bahçelerde sezbe ekimine ayrılan bölüm.
646 Karpuza =Büyük ve uzun çivi
647 Karsanbalık =Karışıklık, evin bir bölümünde veya sandık içerisinde çeşitli malzemelerin bulunduğu yer.
648 Karyola =Yatak
649 Kasnak =Sofrada sini altına konan yuvarlak elek çerçevesi, dikiş işlerindede kullanılır
650 Kasnak =Tezek yapaken, fışkı basmada da kullanılır.
651 Katık =Genellikle bağ bahçe işlerinde çalışanların azıklarına konulan yiyecekler.ayran, yoğurt, peynir v.s
652 Kavurga =Buğdayın kavrulmasıyla yapılan bir çeşit çerez.
653 Kayış =Kemer
654 Keçeleşmek =Uyuşmak
655 Kekre =Ekşimsi, olgunlaşmamış bir tat, ham halde, genelde meyveler açısından kullanılır
656 Kekre =Yendiğinde dili puruşturan bir tat
657 Kelami kadim =Kurani kerim..
658 Kelee =Hayret ve şaşkınlık ifadesi. Kelee! yavrum o yemeği tabaga biraz az koysan olmazmıydı, kim yiyicek o kadarını.
659 Keli =Sebze ekmek icin yapilan karigin tümsek kenari
660 Kelle =Arpa , buğday başağı
661 Kellenkesti =Kertenkele
662 Kemçik =Az yemek yiyen ve zayıf durumda olmak.Ör:Komşu benim inek çok kemçik bu yüzden sütüde az.
663 Kemçik =Az yiyen, zayıf, avurdu çöken, yarım dudaklı
664 Kemçirmek =Ağız yük eğmek. Örn: ne kemçiriyor len.
665 Kenef =Tuvalet
666 Kenger sakızı =Bi çeşit bitkiden mamul sakız suyun içinde satarlardı.ör:kenger sakızı dişlerimi gıcır gıcır yaptı.
667 Kepelek =Kelebek. örn:ışşığın altında kepelekler birikmiş
668 Kepermek =Nefes nefese kalmak,ayakta duramayacak kadar asırı yorulmak Ör:Aman guzularim top oynuyacam diyi iyice kepermissiniz sakin ha üstüne bide soguk su icmen soona üstünüzden yirak catlar ölürsünüz
669 Kepildemek =Kımıldamak, rahat durmamak
670 Kepir =İnsanlara uzak, içinde çör çöp gibi yaban otlarının olduğu, yer.
671 Kepir =Verimsiz
672 Kerata =Ayakkabı çekeceği. Yaramaz, haylaz çocuk.
673 Kercine =İnadına. örn.kercine gidiyor karç yapma bana
674 Kerme =Hayvan gübresi, yakacak olarakta kullanılır
675 Kerpiç =Saman ve toprak suyla karistirilip kaliba dökülür.Kuruyunca kaliptan cikarilir ev yapiminda kullanilir
676 Kertik =Yüzey üzerinde yapılan çıkıntılı kısımn.
677 Kertmek =Bir nesneye oyuk açmak kesici bir aletle iz bırakmak.örn:kavaklıktaa omçaları kertmiş
678 Kes =Ot, samanı. iri saman
679 Kese =Kestirme yol
680 Kesegi =Ateş karıştıran çubuk.
681 Kesek =Çift sürülmesinden sonra oluşmuş yumru toprak veya parça, dilim
682 Keskenmek =Birine vurmak için gard almak.örn:ne yumruk keskeniyor len.
683 Kesmik =Harmanda atılan tınastan kalan ve buyday tanelerin dışında kalan kısım. Ör : Birkaç arkadaş, harmandaki hasılatı paylaşmak için karar vermişler. Tavşan, karınca ve kaplumbağa Demişler kim önce varırsa sırası ile buyday, saman ve kesmik i alacak. Tabiki kaplumbağa en son vardığı için haliliye, ke.. ke.. ke.. kesmik’ te benim demiş
684 Kesmük =Harmanların dibinde enson biriken iri samana kesmük denir.
685 Kessek =Pullukla sürülen tarla içinde oluşan taşa benzeyen büyük toprak parçaları. ayran içerken süzme yoğurdun topaklı kısmı içinde “ayranda kessekli olmuş ha!” deyimi kullanılır
686 Kessek =Sürülmüş tarlada sıkça olan küçük toprak parçacıkları. örn:gelinn bi kessekli ayran yapda içelim yav
687 Keşşik =Sıra,nöbet, çetele. Ör: göl keşşiği kimin fadimana bacı.
688 Keven =Dikensi ve kıraçlarda yetişen bir bitki. Ör: Yuha kmek yaparkan iyi yanar, hadin uşaklar biraz keven gazalım birez.
689 Keven =Kıraçlarda yetişen dikenli ot, yakacak için kullanılır
690 Kevenleme =Koyunun ağzında çıkan bir tür hastalık. örn:çebicin ağzı kevenleme olmuş geçende devre ot yimiş kiraz bacı
691 Kevgir =Makarna ve erişte gibi şeyleri süzmek için kullanılan delikli mutfak kabı.
692 Keviksinmek =Çok mutlu olmak sevinmek. örn:aşıra 10 lira virdim bi keviksindiki dudakları gulaklarına vardı
693 Kık =Koyunların küçük ve yuvarlak taneler halinde çıkardıkları dışkı
694 Kıran =Kuş gribi : Ör :Tavuklarımıza kıran geldi hepsi de öldü, kafayı sallayan gitti.
695 Kırbızlanmak =Cilvelenmek
696 Kırmızı =Domates
697 Kızmak =Isınmak
698 Kızmık =Taşlı topraklı, seçilmemiş buğday
699 Kile =İki tenekeden oluşan bir tahıl ölçü birimi.
700 Kiri =Eşek yavrusu
701 Kiriş =Kavak agacinin cok kalinlasmis hali
702 Kirman =Küçük çaplı, ağaç yapımı , el ile yün eğirme aleti.
703 Kirtik =Kullanılan sabundan geri kalan küçük kısım.
704 Kis =Bir tür toprak çeşidi yöremizde ki toprak genelde kislidir. örn:kisin yüzüne firek dikiyona mma bacım iki gün sona gıranlar girecce telef ider ümmusun bacı
705 Kisgel =yuhaa Koyunlara söylenen gütme komutları. örn:hele bahale kissüv gevır malıı
706 Kişelemek =Kovalamak, kaçırmak
707 Kizirik =Özellikle Kurbanda Hayvanin Yağlarini çikarmak Için Etler Kaşlanir Ve üfak Et Parçaciklari çikar Yemesi Iyi Olur Ama Fazlasi Zarar. örn:kizirik Buvazina Durur Iramazan Az Yi
708 Kohana =Kokmus,eskimis. Örn:Seni kim niylesin get gevur kohana
709 Kolan =Golan Eşeğin semerine bağlamya yarayan ip
710 Kombe =(kömbe) Tandırlarda sac içerisinde kapatılarak pişirilen ve kalınca yapılan bir ekmek türü. Diğer zamanlarda yapıldığı gibi şeker bayramında yapılması geleneği yemek kültürünün bir uzantısı olsa gerek. Ör : Kömbe oldumu, başka katığa gerek yok, onun kendi lezzeti yeterdi.
711 Komeli =Toptan,hepsini Ör: cevizleri komeli aldimda öyle ucuza geldi yadalise ates paası yaninami variliyo
712 Konak =Saçtaki kepek
713 Kop =Koş
714 Koparak =Koşarak
715 Kora =Kapı kilidinin sürgüsü
716 Kornek =KarInca yuvasIna denir.
717 Kornek =Yaz mevsiminde koyunların sıcaktan korunmak için birbirlerinin kuyruklarının altına kafalarını sokarak oluşturdukları 5-10 bazen 50-100 adet koyun grubunu ifade etmek için kullanılır. örnek: davara gene körnek tutturdunuz. şimdi nasıl yürüteceğiz?
718 Kölemez =Bir yemek çeşidi.
719 Köme =Öbek , küme.
720 Köp =Kağnılarda tekerleklerin önünde ve arkasında kalan tahta kısımlar. Ör : Çalışma sonucu akşam eve dönerken yorgun ve argın iken kağnının arka köpüne binerek yolculuk yapmanın zevkini yaşamak ne kadarda ayrıcalıklı yıllardı.Öküzlerin arka ayağı tekere değmesin diye uzatılan tahta.
721 Köprücek =Köprücek.antalonun kemeri tutmaya yarayan parçaları.örn:herif köprücen yırtılmış bi dikiyim virele
722 Köpürcek =Köpük
723 Körnek =Koyun sürüsünün çok sıcaklarda kafalarını birbirinin gölgesine sokarak, ard arda yürümeleri. Ör: Galip emminin davar sürüsü sıcak çökünce körnek oluşturarak giderlerdi.
724 Köroğlu =Bazı erkekler hanımına” köroğlu” diye hitap ederler
725 Körpe =Koyunların yavrularından oluşan, kuzu sürüsü
726 Körük =Eskiden demir ve marongozluk işlerinin yapıldığı iş yeri. açıklama: demirler kömürde ısıtılarak birleştirilir yada şekil verilirdi. Buralarda genellikle at arabası, kağnı, pulluk vb. araç ve gereçlerin üretim ve tamiri yapılırdı. örnek: bu gün körüğe giderek arabaya teker çaktıracam
727 Köslü =Köstebek
728 Kössa =(köseği) Köz karıştırılan sopa.Ateşi deşelemek için ucu birazda yanık ağaç çubuk. Ör : Kössayi eline geçiren ateşi önüne deşiyor (çekiyor)
729 Kösüre =Bileği taşı.örn:şu bıçağı bi kösirileyele
730 Köşger =Ayakkabı tamircisi.örn:camilili köşgerde isgarpinlerim var
731 Kötelemek =Elindeki bir şeyi atmak fırlatmak
732 Kötelemek =Atmak,firlatmak
733 Köynek =Elbisenin içine giyilen giysi (iç gömlek). atlet, iç çamaşır
734
735 Kunnacı =Kedi,köpek gibi hayvanlarin hamilelik hali
736 Kurbacık =Bebeklerin başında çıkan ve kan toplayan bi çeşit hastalık hacamat etmeyle kan alınır.örn:sıpanın gafasında gurbacık çıkmış zilfi bacı kim bi cilat vuracak
737 Kurcalamak =Karıştırmak
738 Kurtmek =Agaclari asiri sekilde keserek veya budayarak hemen hemen hic dal birakmayarak kütüge bezetmek Ör:Oolum ilin aacInI niddin öyle ,goca aacI kurtmek itmissin.
739 Kutnu =Eskiden kadinlarin giydigi kadife elbis.ellerse çıkan termaya benzeyen yara yada siğil türlerinin ortak adı.
740 Kuylamak =Toprağın altına saklamak
741 Külle =Tandırın rahat yanması için, tandıra uzanan kapalı tünel.
742 Külüstür =Eskimiş, kullanılamaz halde
743 Kümes =Tavuk, hindi gibi hayvanların barınma yeri.
744 Kümpür =Patates
745 Künk =Kaynak suyunun bir yerden bir yere aktarılmasında kullanılan topraktan pişirilmiş boru.
746 Küsgüç =Topraktan çiğdem kazıp çıkarmaya yarayanucu sivri sopa.
747 Küsküç =Çiğdem kazmaya yarayan ucu sivriltilmiş ağaç parcası.örn:hele bahale gız dişleri kuckucü gibi
748 Küssük =Taş çıkarmak için uzun levye benzeri alet
