1179 Zabah =Sabah
1180 Zaearrı =Eşekleri kızıştırmak için söylenen bir çeşit eşeğe gaz verme komutu eşeğe kısaca ver coşkuyu demek gibi eşek saartirken söylenir di…örn:zaearri hele gara eşşağa
1181 Zağ =Mera veya özzeklerde çıkan bir tür otun bitkinin meydana getirdiği sıvı eski zamanda (eveli)lambaya konulup faydalınılan sıvı gaz gibi yani. örn:lambaya birez zağ goy gelin hindi baban gelir yav
1182 Zağar =Küçük köpeklere denir.
1183 Zaharki =Demekki. Ör:Herhalde Zaharki tren gelmeyecek
1184 Zahra =Tahıl ürünleri, bugday , hububat
1185 Zahra =Zahra : Buyday ,. Ör : Bu sene zahra bayağı bi bereketli çıktı.
1186 Zalıp =Sanırım salip yani haç anlamında hiristiyan haçı arabça salip demek bu kelime şeddeli bir kaç laf ardından söylenirdi ama tam manasını bende bilmiyorum tahmin üzre. örn:ülen gevır zalıp yiye yiye şişecin bahale az yi ekmağ elinden alan mı var
1187 Zamharı =Ocak ayı
1188 Zavar =Arpa unundan yapılmış un. ör: yarın zavar üğütmeye gideceğiz.
1189 Zekarette yatmak =Ölüm döşeğinde yatmak.örn:-herif zekarette galsam bana bakannı. örn:-herif zekarette galsam bana bakannı. -o biyaşi o nası laf allasan bahmammı garı
1190 Zembelek =Kapıyı açıp kapamaya yarayan mekanizma zemberek.örnek: zembeleğin dili düşmüş, kapıyı nasıl açacağımı bilmiyorum
1191 Zerdeli =Kayısı
1192 Zerhoş =Sarhoş. örn:zerhoş gibi ne sallanıyon len
1193 Zıklanmak =Çok acele,apar topar o an ne bulduyse atıştırmak, yemek
1194 Zılgıt =Azar. Ör: Çocukların büyüklerinden duydukları azar, acaba çocukların büyüklerin laflarını dinleyememelerinden mi, yada büyüklerin çocukları anlayamamalarından mı kaynaklanır?
1195 Zınarmak =Gürültülü bir şekilde bağıran çağıran kişiye bir kızgınlık nidasıdır. “gene (yine) zınardı? yada ne eşşek gibi zınarıyon?”
1196 Zırakı =İri yetikin kimseye denir.
1197 Zırf =Çamaşır yımakata kullanılan tahtadan yassı kalınca tahta.
1198 Zibil =Yere dökülmüş, süpürülmesi gereken, toplanabilir şeyler.
1199 Zirgil =Sataşan, problemli, zararı dokunma ihtimali olan.
1200 Ziymak =Karda Kaymak
1201 Zobu =Aşiri Derecede şişman Kimse.örn:şooo Zobuyu Görüyonnu Lön Lön Geliyo
1202 Zoğ =Ensenin kulağın arkasına doğru olan kısmı.
1203 Zöhre =Zehra
1204 Zöhüm =Izdırap acı. Ör:gelinin çektiği zöhümü şu köyde çeken yok yav gorsen bide işcimel ki
1205 Zöplengi =Dayama
1206 Zurba =Çokluk, çok olan. Ör : Oğlum gördünmü sizin evin önündeki akasyaya bi zurba sığırcık konmuş
932 Seklem =Genellikle tahil doldurulan büyük,saglam ,kalın pamuk ipliginden örülmüs cuvala denir.Ör:ülen hidavirdi yiye yiye seklem cuvalina dönmüssün
933 Sürtmek =Kendinden küçük olanlar için şaka yollu avara (avere-boş vermiş) avara gezenler için kullanılır. “siz ne ne sürtüyonuz burda evde babanız bekliyor”
934 Sela =Cuma günü ve cenaze de minareden okunan bir çeşit islami adet usul.örn:durunele kele sela ohunuyo kim ölmüş yav
935 Semer =Binek hayvanlarına binildiğinde oturmak için tasarlanmıştır. Ör: Semerle hayvan üzerinde gitmek lükstür.
936 Semer gaşı =Eşek semerinin ön tarafında X şeklinde çatılarak yapılmış semerin bir parçası
937 Sergi =Hasır eya kilimlerin yere serilmesi ile üstünde zahra kurutulması
938 Sest =Çocuklar ağlayınca söylenen söz marrat daha bi kızgınlıkta söylenirdi.örn:gevır gıranı sest otur oturduğun yirde kele altından sumu kaynıyo yav
939 Seyip =Sahipsiz. Ör: Sahipsiz hayvanlar çayırda seyip gezerler.
940 Sınamak =Denemek. örn:aklısıra beni deniyo şona bahale
941 Sındı =Makas
942 Sındırmak =Bazı yemekleri suda haşlamak. Yapraklı sebzelerin bazıları sındırmadan hiç pişirilirmi? Lahana gibi.
943 Süzünmek =Hiç bir laf etmeden, konuşmadan donuk bir ifade ile durmak, çoğu zaman ayakta duranlar için kullanılıyor. “noldu bir şey mi oldu? ne süzünüyon?”
944 Sınıkcı =Kırıkçı , çıkıkçı
945 Sırım =İnce ince dilinmiş et veya deri ip
946 Sırımak =Genelde yorgan döşek gibi eşyaları büyük iğnelerle dikmek.örn:aman sultan bacı oğlanın düğünunde bi gat yorgan sırıdım kor gozumnen genede yaranamadım bacım ne gelıne ne oglana allah bılsın bacım
947 Sıytarmak =Bıyık altından gülmek gibi. örn:ne sıytarıyon bodus
948 Sızgıt =Et kuyruk yagsiyla kavrulur sonra bir kaba dökülür ve donmasI belenir ve buz dolabina konur.istenildigi vakit kapdan bir miktar cikarilir birazcik IsItIlIr ve afiyetle yemeye hazir olur.En cok kurban bayramlarinda cokca yapilir.Bu biraz eski kelimeleri yazmaktan cok yemek tarifine benzedi ama idare edin.
949 Süzmek =Birine dikkatli dikkat li bakmak. “hayır mı gene süzüyon!”
950 Sızgıt =Yağlı koyun etinin pişirip yağı ile donması ile oluşan yiyecek. kışa saklamak için tuzda katılır ve çöleklere basılırdı.
951 Sifli =Eli yüzü kirli elinden bi iş gelmeyen.Ör: sifli ne giziyon
952 Siftah =İlk. Ör: Siftanı senden bereketi Allahtan(esnaf sözü)
953 Sikorta =Aslı skoda pikaptır yanı kamyonettır.örn:sikortaya nevaleyi yüklemiş
954 Sille =Tokat
955 Simsar =Komisyoncu
956 Sini = Yemek yenilen büyükçe tepsi
957 Sinmek =Saklanmak, gizlenmek
958 Sirke =Sactaki bit ör:ülen oglum kafan sirkeynen dolmus
959 Siyhal =Düzlük yastılık.örn:şoo siyhal daşı virele
960 Soba dirsa = Boyun kısmı boğumlu olanlara söylenir
961 Sogukkuyu =Kara lastikden yapIlan yazIn yakan ,kIsInsa donduran yIllar gecmesine ragmen güncelligini kaybetmeyen her keseye uygun ayakkabiya denir. Belkide hicbir ayakkabi modeli bukadar uzun aykta durmayi basaramamistir
962 Soğla =Su cikarmak icin vurulan derin ve uzun sondaj
963 Soğuklanmak =Sağuk bir şeyler içmek.ör: bağrım yandı bi soğuklanayım.
964 Sohranmak =(ilenmek) Sohranmak(ilenmek):kendi Kendine Söylenmek Mirin Kirin Etmek Memnuyiyetsizliğe Biçare Söylenmek. örn:yörüü Sohranip Durma Annacimda Sana Bissaal Pahla Sulanacak Diyosam Sulayacin Tamammi Len
965 Sohum =Lokma, banak
966 Sohurdanmak = İlenmek, kendi kendine bir şeyler için kızarak söylenmek
967 Sokak =Koridor
968 Soku =Oyuk taş içinde, tokmakla bulgur dövme yeri.
969 Sokum =Yufka ile alınan lokma
970 Somya = Oturmak ve yatmak icindir.Agac ve demirden yapılır. Yerden yüksekce günümüzün kanepe islevini görür.Ör:Loooo somyada yatan sana diyom kah hadi bag beline gidiyoh
971 Soyha =Kötü, ugursuz, kem; alçak, adi.
972 Söbelek =Bebek kundağı
973 Söbelek =Kundak bebekleri sarmak için bi çeşit kumaş eskiden bebeklerin altı pişik olmasın diye(pudra nerde kolanyalı melhem nerde) söbeleğe yatırmadan kum gızdırıp (ısıtıp) oyle sararlardı memleketımın çareleri. örn:barnak gadar sıpayı bi söbelağa saramadın garı dıngırdamasın gafam şişti yav
974 Suluk =Odanın köşesinde abdest alınan yer
975 Sumsuk =Yumruk
976 Susa =Asfalt yol
977 Suurü =Sivri Ör:Usak kuskücün ucunu iyi suurüldün yadalise cigdemi zor cikardirsiniz aanadınızmı
978 Suvak =Sıva. Ör:AsIr emmi ne bicim suvak yapdin yav evin arkasinin suvasI tapIr tapır döküldü
979 Suvan =Soğan
980 Suvanlama =Soğanlı salçalı yemek
981 Südoyacak =Sütü, yoğurt yapmak amacı ile sütü mayalamakta kullanılan az miktar da yoğurt. Ör: Komşu şu sütü mayalamak (çalmak) için azıcık yourt virele.
982 Sümük =Halı, kilim dokunurken, dokundukça sarılan kısım.
983 Sünepe =Mızmız, yavaş
984 Süve =Kapının duvara monte edildiği yer
985 Şahman buğda =Bir çeşit buğday cinsi kahverengimsi olur ve özlü olur kolay mayalanır.örn:gamberin ekini şahman buğdaymış dönümünden ipiy çıkar
986 Şahmaran =Yilanlarin basI , anaci(Buda bir rivayetmi gercekmi.bunuda tam bilmiyorum.kimisi evet var diyor kimisi yok diyor
987 Şak =Yarim şaklamak Yarim Yarim Doğramak.örn:girmiziyi şahlayip üstünede Duzu üfeledin Mi Bah O Zaman Dadina
988 Şalak =Henüz olgunlaşmamış ham kavun karpuz, çıplak.
989 Şaplak =Avuç içi ile vurulan tokat
990 Şeddeli konuşmak = Bir lafı çarptırarak konuşmak özellikle.örn:gene şeddeli gonuşma allasan kele
991 Şelek =Destelenmiş , bağlanmış
992 Şerbet = Nişan merasimi.örn:emmolunun şerbeti var yav çeyrek dahmah ilazim yarın oda bize gelir
993 Şıvgı =Ince Yaş cubuk Büyüklerimiz bizler kücükken siz hic ŞIVGIN tadini bilyomusunuz size simdi bi girisirsem diye korkuturlardi.yani sizi evire cevire ince cubukla döverim anlaminda
994 Şikar =Kıymetli bi şey olduğunda söylenir.kıymetli bi şey olduğunda söylenir
995 Şincik =Şimdi
996 Şira hane =Üzümün suyunun çıkartılarak, pekmez yapmaya hazırlanan yer
997 Şirahna =Şira hane . üzümlerin suyunu çıkarmak için yapılan yapı.
998 Şirfitli =Eli,yüzü kirli,şireli Ör:Adama benzemedik şirfitli al şu bi galıp sabunuda yıkan il soona ne dir
999 Şişek =Bir yaşını doldurmuş kuzu
1000 Şitengeç =Şimaran,simarik
1001 Şivemek =Övmek. Ör: Çocukları şivemesen, doğru dürüst yumuş buyuramazsın.
1002 Şorak =İçilmesi hoş olmayan su , tuzlu olan
1003 Şorhut =Uykudan Kalkinca Ağizda Ve Gözde Biriken çabak Ve Ağiz Sivisi.örn:yüzünü Bi Yihada Sufraya Otur Elin Yüzün Hep şorhut
1004 Şuncaaz =Küçüçük ,* Ör:Az Şuncaaz şey için o para istemek çok
1005 Tahta =Sebze ekilen karıkların düzenli sırası
1006 Taka =Kerpiç duvarlarda çıra, gaz lambası, su ibriği konulan küçük dolap.
1007 Takım =Pipo ve ağızlık
1008 Talaz =Tozlu rüzgar
1009 Talebe =Öğrenci
1010 Taman =Hani ya.
1011 Tapan =T Şeklindeki tarlaladaki kessekleri ezen tarım aracı. Ör: Tapanı goş(tak) motura
1012 Tapla =Tabak
1013 Tat =Dilsiz. örn:dilin yok mu yavrım tatmısın
1014 Tavatır =Bol, çok iyi
1015 Tavatır =İyi, hoş, olumlu. Ör: Senin ev tavatır olmuş.
1016 Tebelleş =Sataşmak
1017 Teber =Abdal aşiretine mensup kişiler yoğunlukla kırşehirde olur
1018 Teberik =Yadigar hatıra. örn:bu ekke bıçağ dedemden teberrik galdı
1019 Tefek =Sebzenin yeşil yeri
1020 Tehliz =Gübre.tehliz:gübre veya yemın bos torbası. örn.yavrım şu tehlizi getirde içine otu koyalım
1021 Tekne =Römork . örn:tekneye çalı yüklemiş
1022 Telaşe =Telaş. örn:gan ter içinde telaşeynen gopuyodu bizim gelin mağrimse inek bızalamışda baytar arıyomu
1023 Teneşir =Cenazenin yıkandığı masa.örn:kırkından sonra azanı teneşir aklar
1024 Tengirşek =Yuvarlak
1025 Tengirşekli =Düz olmayan egri Ör:TabagIn kenarlarIda cok tengirsekliymis kezzi bacI
1026 Terek =Duvarda kap kacak koymak için raf
1027 Terevi =Teravih namazı. örn:terevi namazını barabar gılalımmı irbaam goca
1028 Teş =Leğen
1029 Teşt =İçinde pekmez kaynatılan yada eskilerde elbise yıkamak gibi ihtiyaçlarda kullanılan metal yada plastik gereçlerdir. çapları 1 metreden genellikle fazla olup derinlikleri 20-30 cm. yada az fazladır. ör : Sonbaharda bağ bozumu sırasında teşt ile kaynattığımız pekmezin, kışın tadına doyulmaz bir lezzetini hep hatırlarız da, onun yerini başka yiyecek tutarmı?
1030 Tevek =Bitki kök ve yaprakları
1031 Tevekkel =Zavallı
1032 Tez =Acele, çabuk.
1033 Tezek =Hayanların gübresinden elde edilen bir tür yakacak.
1034 Tıfıl =Gelişmemiş, cılız
1035 Tıhırdaklı =Hastalıklı çelimsiz.örn:ne uğsürüyon gevır tıhırdahlı git bi hap yut
1036 Tıknaz =Kısa boylu
1037 Tınas atmak =Harmanlarda samanla tahılın tanesini ayırmak için rüzgardan faydalanarak savurmak. Ör.Oğlum bugun irken yatın zabah irken kakacıyık tınas atılacak
1038 Tınas atmak =Tane samanı rüzgarlı bir günde ayırmak. elbette havaya doğru atılır, rüzgarın etkisi ile saplar uzağa başak (taneler) lar olduğu yere düşer.
1039 Tınaz =Ekinin sürülmüş hali. Sap ve samanın karışık olduğu durumu.
1040 Tıngır =Teşt Madeni leğen.
1041 Tırampa =Mal değişimi.
1042 Tırhıntı =Zayıf , çelimsiz, paspal.
1043 Tike =Bi parça et . Örn: bi tike et verrsene.
1044 Tivsimek =Pörsümek, yorgun düşmek.
1045 Tohtur =Doktor
1046 Tokaç =Çamaşır yımakata kullanılan tahtadan yassı kalınca tahta.
1047 Toklu =Bir yaşını doldurmamış koyun.
1048 Tokya =Terlik. örn:tokyacı gelmiş gız yazlık tokya alalım
1049 Tombalabaşşak =Takla atmak gibi
1050 Topak =Yuvarlak. örn:topak daşın kenarı nari dey alır gaçarım seni(çekiç ali rahmetli)
1051 Topalak =Sulu köfte ama kiyma kullanilmaz unla yapilir
1052 Tort =Köpeğin boynuna asılan çivili nesne
1053 Tozzak =Bir takım yaban bitkilerinin başında olan pamuksu nesne. örn:baharın ortalıkta tozzaktan geçilmez
1054 Tozzak =Kangal isimli bitkinin olgunlaşmasından sonra uçan şeylerin adıdır. üstteki kısmlar uçarak tozlaşmayı (üreme) da sağlar.
1055 Töme =Kabarık
1056 Tönge =Tırpanla ekin biçerken sapların dağılmamasını sağlayan, ottan çıtlıktan yapılan
1057 Tuman =Şort veya koca don
1058 Tummak =Suyun içine dalmak
1059 Tutacak =Sıcak yemek kabının kulpundan tutmak içi kullanılan sürekli olarak ocağın yanında asılı bir kaç katlı bez
1060 Tutacak =Dutgu Sıcak yemek kabının kulpundan tutmak içi kullanılan sürekli olarak ocağın yanında asılı bir kaç katlı bez
1061 Tuturuk =Yakacak, tutuşturmalık
1062 Tükürcek =Tükürük sıvısı. örn:döşündeki tükürcekmi pakize bacı o nolaki
1063 Türkü çığırmak =Türkü söylemek. çığırmanın seslenme, çağırma anlamı da vardır.
1064 Tüvellenmek =Yuvarlanmak
1065 Tüymek =Herhangi bir yerde veya bir toplulukta kişinin zor durumda kalması sonucu bulunduğu alandan kaçmasıdır.Ör: Yağmur iyice bastırmadan tüyelim.Güreşlerini seyrettiğimiz iki deveden birisi yenileceğini anlayınca tüydü.
1066 Tüyüdevre =Bi çeşit tavuk famılyası adı tuyleri kıvırcık olur. örn:aman naciye bacı şooo tüyüdevre tavığın bi daş atta gıcı gırılsın kele
1067 Uçkur =İp anlamında. dikiş yaparken iğneyi uçkurlamak diye bir deyim vardır. yine uckuruna sahip olmak diye bir deyim vardır.
1068 Ufra =Un
1069 Uğra =Ekmek yapılırken, hamurun açılması için yanına konulan un.
1070 Uğrak =Çok uğranılan yer. 2. Felçli kişi.
1071 Uğrun =Gizli, habersiz. Ör: “Uğrun uğrun gaş altından bakarken”
1072 Uhra =Yufka açılırkan kullanılan un.
1073 Uluk =Cürük
1074 Umsunuk =İstemek Arzu Etmek.örn:yoğurtlu Dürümmü Umsuluyon Kel
1075 Unük =Önlük. örn:fadime bibinin ünuğu tozlanmış
1076 Urg =Ense boyun arkası.örn:şoonun urguna bahale soba dirsağ gimi
1077 Urk =Agac kökü Ör:Aslanım bahale su soodünüzü gayri kesin yadalise aacın urgu bizim baacayi aldı vurdu
1078 Urum =Rum
1079 Urup =Tenekenin 1/3 ölçüsü
1080 Urupla =Buğday ölçü Birimi.örn:nabinin Dinginde Beş Urupla Yarma Varmiş Git A
1081 Usukmak =Uslanmak, akıllanmak, kendine gelmek.Ör: Eğitim herkesi usuturur.
1082 Uşluk =İp
1083 Uşluk =Zannedersem iplik olması muhtemel ebem uşluk isteyince bi hayli uşluk aradım gözleride görmezdi rahmatlığın.örn:guzum döşşeğen altında bi uşluk varıdı bi bahale
1084 Utlu =Agırbaslı,hal ve hareketlerinde cıvık olmayan ,cekingen Ör:Kele güldeste nagadarI utlu gelinin varimis sen otur dimeden sufranin basina oturmadI.Aar bizim gadana gelin ossaydı hic kimseyi dinnemezdi nediyim anam talih
1085 Uylaşmak =Anlaşmak
1086 Üğsemek =Özlemek. örn:yavrım gurbannnarın olurum sana bi üğsedim bıldır geldinde bek iyi olduydu bi daha gel bah tilifonu dedene viriyom haydı
1087 Üğsüz =Öksüz annesi olmayan ölmüş. örn:amovv üğsüz guzuum pendir yinni
1088 Üleş =Leş Hayvanin Cesedine Denir Genelde Kedi Köpek Gibi Pençeli Hayvanlara Dair Bir Deyim.örn:şoo Köpan üleşi Ne Pis Kohuyo Yav Alin Daş Galeye Atin Yav
1089
1090 Üleşmek =Bölüşmek
1091 Ülüzgar =Rüzgar. örn:ülüzgar esiyo gapıyı gapat
1092 Ürmek =Havlamak
1093 Üssüyün =Hüseyin .örn. Üssüyünlerin ordamıydın.
1094 Ütgün =Hükela ,guvalgac
1095 Üvendere =Kağnıyı çeken, çift süren hayvana dürtlemek için ucu çivili uzun sopa. Ör : Elifcigin öküzleri kağnı ile mermileri taşırken hiç ucu çivili sopa ile ikaz yemeden çekmişlerdi mermi yüklü kağnısını.
1096 Üvez =Çok küçük parazit sinek. örn:sıcakta üvezler sırtımıza yapış len
1097 Üzlük =Küçük çanaktan kap şimdi adı güveç diye muteber.örn:bi üzlük pahlayı yidi bi üstüne bi gulgulu su içti o bi yaşi kele
1098 Üzlük =Küçük çömlek. Ör : Üzlükte peynir çok güzeldir. Ama üzlüğün yerini teneke çoktan almış durumda.
1099 Valla =Yemin sözüdür.
1100 Varrık baaalım =Geliriz bakalım
1101 Velesbirt =Bisiklet
1102 Veran =Harap,virane. Örn:hasanın evi veran oldu.
1103 Verep =Yamac,dik yokuş.ör:Aşır emminin ford verep yukariI cıkarken gara tiren gibi duman cikariyodu
1104 Vınılamak =Havaya atılan maddenin ses çıkarma ölçüsü.
1105 Vıttırıvızzık =Hiç önemli olmayan, içi boş
1106 Vuruşmak =Büyük baş hayvanların döğüşmesi.
1107 Yaalık =Ceplerde taşınan mendil.Eskiden kagıt selpak mendillerin pek yaygın olmadıgı zamanlarda ceplerde eksik edilmezdi.Ör:Aslanım yaalın gayışa dönmüş len cişmenin altına suya dutta bi yıha navar sanhı
1108 Yaarnım =Sırt kısmı. örn.yaarnım çok ağrıyo
1109 Yaba =Ağzı oldukça geniş ve yayvan ucu ise zikzak şeklinde kendinden dişli uzun saplı tahıllar için kullanılan tahtadan yapılan kürek. Rüzgar olduğunda yaba ile ekin savrulur, daneler sabandan ayrılır. Ör : Yaba ile tınazın savrulduğu zamanlar, ah nerdesin demek mi gerekli acaba ?
1110 Yaba =Tane ile samanı ayırmak için savurma aracı.
1111 Yaban =yaban çevre dış mekanlar
1112 Yadırgı =Yabancı , başka bir insan veya hayvan içinde kullanılır. Ör . Çoban sürüsü içerisindeki yadırgı koyunları seçmek, ayırmak için öylesine uğraştıki, halden kılıktan çıktı. Ör: Günümüz modern topluluklar öylesine karışık olarak yaşamaktalarki kim yerli kim yadırgı, seçilemez hale gelmiş.
1113 Yağır =Büyük baş hayvanlarda bir yerin sürtünerek oluşturduğu yara.
1114 Yağlama =Yufka ekmekle yapılan tereyağlı yemek
1115 Yağlı gayiş =Bi çeşit oyun kelle oynanırkende gayişcibaşı olur.örn:yağlıgayişi yiyince düzeldi-dölek durun uşak yağlı gayiş geliyoo
1116 Yağlık =Mendil.
1117 Yağteli =Pis,kirli kimselere denir.
1118 Yahte =Yemek lekesi. örn:döşündeki yahte ney bacım bi çitile bayrı
1119 Yakmak =Yuzuyu koyuna yakmak alıştırmak
1120 Yal =Köpekler için arpa unu ve sudan yapılan karışım.
1121 Yalak =Küçük su birikintileri. Hayvanlar içsin diye yer oyularak yapılır. Betonlada yapılırsa da ki yapılıyor. Daha orijinal dir.
1122 Yalançı emzik =Emzik . ÖRN: ŞU OĞLANIN AĞZINDAN YALANÇI EMZİĞİ AL
1123 Yalandırmak =Yalanla kandırmak.
1124 Yalbırdak =Yarı çıplak
1125 Yallı =Bakımsız çirkin görünümlü olan
1126 Yamaç =Verep
1127 Yamak =Yardımcı veya sitil.
1128 Yamız =Omuz Ör:Aar bida ineklerin ,bizim ekinde yayıldığını gorürsem su üvendereyi yamızında gırarım.
1129 Yammak =Bükmek, eğmek. muhtemelen yamuk kelimeside buradan geliyor. kendi aralarında “ağzını yamma” diye bir ifade de vardır.
1130 Yanaz =Aslinda bu sözcük tam olarak yanaz söylenmiyor ama bazi sesler varki harflerle ifada edilemiyor.
1131 Yanaz =Söylenenin tam aksini yapan ,aksi hareket edenler
1132 Yanaz =Ters
1133 Yanyanıç =Yengeç
1134 Yapalı =Saci taranmamis olan
1135 Yapılı =Nesneye Benzemek Onun Gibi Olmak.örn:gevir Siçan Yapili Ne Kemiriyon Armidi Bide Hotuk Goyurmuş Bahale
1136 Yarmak =Çalmak, hırsızlık yapmak.
1137 Yarpız =Nane gibi ıtırlı bir bitki
1138 Yarpuz =Bir çeşit nane
1139 Yaşı karalesice =Ölesice. salı yaşı (kara-yere) gelesice dir.yerel söylenişi bizde yazdığım gibidir.
1140 Yaşlarıgaralesice =Bir tür kızma sözü. Örn: yaşlarıgaragelesice gelmedi görüyonmu.
1141 Yav =Karşımızda konuşulan kişiye hitap şekli.
1142 Yavan =Katıksız
1143 Yavuncumak =Naz etmek,yalvarmak
1144 Yayak =Yaya olarak bir yere gitmek. örn:geceynen yayak devedamının çöle inmiş yav
1145 Yaylım yeri =Hayvanların otlatılması gereken, otların bulunduğu yerler veya meralar.
1146 Yaymak =Davarlara kırda bayırda ot yedirmek.Örn: hamızanın paşa hozanı yaymış.
1147 Yazaağar =Herhalde,öyledir, değilmi
1148 Yazı =Yaban
1149 Yediardaş =Bir çeşik böcek. örn:tandırlıkta yediardaş öldürdüm
1150 Yeğni =Hafif
1151 Yeğnicek =Üzerine vazife olmayan, basitce şeyer yapan veya basit işlerle uğraşan
1152 Yekinmek =Kalkıp fırlamak
1153 Yelikmek =Şimarmak
1154 Yenice =Yeni ekilmiş üzüm bağı
1155 Yetmek =Olgunlaşmak
1156 Yılık =Şaşı
1157 Yiğinnetmek =Suyu hizli akitmak
1158 Yirak =Uzak . örn:yirak yirden geldim bi soğuklanayım gız
1159 Yirik =Dudakları tavşan dudağı olanlar için söylenir
1160 Yiril yiril kokmak =Sası sası gibi kokmak.örn:yavrım hiç çimmiyonmu yiril yiril kokuyon
1161 Yiygi =Evde ekmek yapımında kullanılmak üzere ayrılan buğday. Ör: Karınca yaz boyunca, kışa hazırlık için yiygi toplamakla meşgul olurken, agustos böceği yaz boyu saz çalıp eğlenmiş. Kış gelince de aç kalmış ve karıncanın kapısını boynu bükük bir şekilde çalmış.
1162 Yiygi =Yiyecek
1163 Yonga =Ağaç talaşının irisi.
1164 Yoo =Hayır
1165 Yorak =Lastik sapanda ağzına taş konularak uzağa fırlatmaya yarayan alet
1166 Yoz =Kısır koyun.
1167 Yozmak =Eskisi Gibi Iyi Davranmayip Araya Mesafe Koymak Ör:aralarinda ne gectiyse birbirlerini yozmaya basladilar
1168 Yöymiye =Yevmiye günlük gündelik çalışmayla elde edilen kazanç. örn:kel ustanın yanında yöymiyeyle çalıştım
1169 Yuha =Derin olmayan, Burası Yuha burada yüzebilirsin
1170 Yumak =Hamur yoğurulduktan sonra, yufka açılmazdan evvelki, küçük küçük toplara benzer hale getirilmiş şekli. “yumak tutmak” tabiri o işi yapma eylemini anlatır. 2) yıkamak anlamında.
1171 Yumuş buyurmak =Birilerine herhangi bir şeyin yapılmasını istemek.
1172 Yumuşa dönmek =Yapılması istenilen şeyi yapmak.Örüğünde yumuşa dönecek adam lazım
1173 Yutak =Köpeklerin kaldığı barınak.
1174 Yüklü =Hamile
1175 Yüklük =Yorgan ve döşeklerin konulduğu yer.
1176 Yülemek =Keserek kücültmek, traş etmek
1177 Yülümek =Tıraş etmek
1178 Yüzünguyulu =Yüzüstü yatmak. Ör: yüzünguylu yatele
1179 Zabah =Sabah
1180 Zaearrı =Eşekleri kızıştırmak için söylenen bir çeşit eşeğe gaz verme komutu eşeğe kısaca ver coşkuyu demek gibi eşek saartirken söylenir di…örn:zaearri hele gara eşşağa
1181 Zağ =Mera veya özzeklerde çıkan bir tür otun bitkinin meydana getirdiği sıvı eski zamanda (eveli)lambaya konulup faydalınılan sıvı gaz gibi yani. örn:lambaya birez zağ goy gelin hindi baban gelir yav
1182 Zağar =Küçük köpeklere denir.
1183 Zaharki =Demekki. Ör:Herhalde Zaharki tren gelmeyecek
1184 Zahra =Tahıl ürünleri, bugday , hububat
1185 Zahra =Zahra : Buyday ,. Ör : Bu sene zahra bayağı bi bereketli çıktı.
1186 Zalıp =Sanırım salip yani haç anlamında hiristiyan haçı arabça salip demek bu kelime şeddeli bir kaç laf ardından söylenirdi ama tam manasını bende bilmiyorum tahmin üzre. örn:ülen gevır zalıp yiye yiye şişecin bahale az yi ekmağ elinden alan mı var
1187 Zamharı =Ocak ayı
1188 Zavar =Arpa unundan yapılmış un. ör: yarın zavar üğütmeye gideceğiz.
1189 Zekarette yatmak =Ölüm döşeğinde yatmak.örn:-herif zekarette galsam bana bakannı. örn:-herif zekarette galsam bana bakannı. -o biyaşi o nası laf allasan bahmammı garı
1190 Zembelek =Kapıyı açıp kapamaya yarayan mekanizma zemberek.örnek: zembeleğin dili düşmüş, kapıyı nasıl açacağımı bilmiyorum
1191 Zerdeli =Kayısı
1192 Zerhoş =Sarhoş. örn:zerhoş gibi ne sallanıyon len
1193 Zıklanmak =Çok acele,apar topar o an ne bulduyse atıştırmak, yemek
1194 Zılgıt =Azar. Ör: Çocukların büyüklerinden duydukları azar, acaba çocukların büyüklerin laflarını dinleyememelerinden mi, yada büyüklerin çocukları anlayamamalarından mı kaynaklanır?
1195 Zınarmak =Gürültülü bir şekilde bağıran çağıran kişiye bir kızgınlık nidasıdır. “gene (yine) zınardı? yada ne eşşek gibi zınarıyon?”
1196 Zırakı =İri yetikin kimseye denir.
1197 Zırf =Çamaşır yımakata kullanılan tahtadan yassı kalınca tahta.
1198 Zibil =Yere dökülmüş, süpürülmesi gereken, toplanabilir şeyler.
1199 Zirgil =Sataşan, problemli, zararı dokunma ihtimali olan.
1200 Ziymak =Karda Kaymak
1201 Zobu =Aşiri Derecede şişman Kimse.örn:şooo Zobuyu Görüyonnu Lön Lön Geliyo
1202 Zoğ =Ensenin kulağın arkasına doğru olan kısmı.
1203 Zöhre =Zehra
1204 Zöhüm =Izdırap acı. Ör:gelinin çektiği zöhümü şu köyde çeken yok yav gorsen bide işcimel ki
1205 Zöplengi =Dayama
1206 Zurba =Çokluk, çok olan. Ör : Oğlum gördünmü sizin evin önündeki akasyaya bi zurba sığırcık konmuş
Aksaray Ağaçören ve çevresinde kullanıldığı kelimeler Karma
